ପୁରୀ : ଇଞ୍ଚ କି ଫୁଟ ମାପରେ ନୁହେଁ, ବରଂ ଆଙ୍ଗୁଳି ମାପରେ ନିର୍ମିତ ହୁଏ ରଥ। ଖାସ୍ ସେଇଥିପାଇଁ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରର ରଥ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର। କେବଳ ଅଭିଜ୍ଞତା, କୌଶଳପୂର୍ଣ୍ଣ କଳା ଯୋଗୁ ହିଁ ଏହା ସାକାର ରୂପ ନିଏ। କାରିଗରମାନଙ୍କ ସୃଜନର ଫଳଶ୍ରୁତି ସ୍ବରୂପ ଏହି ରଥକୁ ଲୋକେ ଦେବତା ବୋଲି ପୂଜା କରନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ଏ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର କଳାର ଶିଳ୍ପୀମାନଙ୍କୁ ସରକାର ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ ଯୋଗ୍ୟ ମଣନ୍ତି ନାହିଁ। ରଥ ନିର୍ମାଣ ବେଳେ ଢେର୍ ପ୍ରଶଂସା ମିଳେ, କିନ୍ତୁ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜଣେ ହେଲେ ଶିଳ୍ପୀଙ୍କୁ ପଦ୍ମ ପୁରସ୍କାରର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବା ତ ଦୂରର କଥା ‘ଲଳିତ କଳା ଏକାଡେମି’ର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ପୁରସ୍କାର ଦେବାକୁ ବି କୌଣସି ସରକାର ଉଚିତ୍ ମଣିନାହାନ୍ତି। ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ରଥ ନିର୍ମାଣ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ କୌଣସି ପୁରସ୍କାରଠୁ କମ୍ ନୁହେଁ। କିନ୍ତୁ ସ୍ବାଭିମାନୀ ଶିଳ୍ପୀଟିଏ ମୁହଁରେ ଏକଥା ସ୍ବୀକାର କରିନପାରେ, ମାତ୍ର ହୃଦୟରେ କେଉଁଠି ନା କେଉଁଠି ଏହି ସର୍ବୋଚ୍ଚ ବେସାମରିକ ପୁରସ୍କାରର ସ୍ବୀକୃତି ପାଇଁ ଇଚ୍ଛାଟିଏ ବସା ବାନ୍ଧିଥାଏ। ଅଥଚ ରଥ କାରିଗରଙ୍କୁ ପ୍ରଶଂସା କରିବା ବେଳେ ଗଦ୍ଗଦ୍ ହୋଇ ପଡ଼ୁଥିବା ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ପ୍ରଶାସନ କେବେ ବି ଶିଳ୍ପୀମାନଙ୍କ ନାଁ ପଦ୍ମ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ ସୁପାରିସ୍ କରିନାହାନ୍ତି।
ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ନନ୍ଦିଘୋଷ ରଥର ମୁଖ୍ୟ ମହାରଣା ବିଜୟ କୁମାର ମହାପାତ୍ର କୁହନ୍ତି, ଅନ୍ୟ କଳାରେ ହୁଏତ ବିକଳ୍ପ କଳାକାର ବା ଶିଳ୍ପୀଙ୍କର ଅଭାବ ନାହିଁ। କିନ୍ତୁ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରରେ ରଥ ନିର୍ମାଣ କେବଳ ବଂଶାନୁକ୍ରମିକ ସୂତ୍ରରେ ଦୀର୍ଘବର୍ଷ ଧରି କରି ଆସୁଥିବା ଶିଳ୍ପୀମାନଙ୍କ ଦ୍ବାରା ସମ୍ଭବ ହୁଏ। ଏହି କଳା ଅଭିଜ୍ଞତା, ନିଷ୍ଠା ଓ ଭକ୍ତି ଜଡ଼ିତ। ହାତ ଆଙ୍ଗୁଳି ମାପରେ କାମ କରାଯାଉଥିଲେ ହେଁ ଟିକେ ବି କେଉଁଠି ଏପଟ ସେପଟ ହୁଏ ନାହିଁ। ସ୍ବୀକାର୍ଯ୍ୟ ଯେ ଏଭଳି ରଥର ନିର୍ମାଣ କେବଳ ଭଗବାନଙ୍କ କୃପାରୁ ସମ୍ଭବ ହୋଇଥାଏ। ତେବେ ଯଦି ସବୁ ପ୍ରକାର କଳାରେ ଶିଳ୍ପୀମାନଙ୍କୁ ପଦ୍ମ ପୁରସ୍କାରରେ ସରକାର ଭୂଷିତ କରିପାରୁଛନ୍ତି, ରଥ କାରିଗରଙ୍କ କଥା ସରକାର କାହିଁକି ବିଚାରକୁ ନେଇପାରିବେ ନାହିଁ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି।
More Stories
୨ଟି ରାଜ୍ୟର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଓ ୬ଟି ରାଜ୍ୟର ପ୍ରଭାରୀ ନିଯୁକ୍ତ କଲା ବିଜେପି
କୌଣସି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ବିଜେପିକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ନାହିଁ ବିଜେଡି
ଜୁନ ୨୫କୁ କଳା ଦିବସ ପାଳନ କରିବ ବିଜେପି